ลักษณะของโรคไต

[siritidaphon]

ลักษณะของโรคไต

โรคไต โดยเฉพาะ โรคไตเรื้อรัง มักถูกเรียกว่าเป็น "ภัยเงียบ" เพราะในระยะแรก ๆ มักไม่แสดงอาการใด ๆ เลย จนกระทั่งไตเสียหายไปมากแล้ว ผู้ป่วยจึงจะเริ่มสังเกตเห็นความผิดปกติที่เกิดจากการทำงานของไตที่ลดลง

นี่คือลักษณะและอาการสำคัญของโรคไตที่ควรสังเกต:


1. ความผิดปกติของการขับปัสสาวะ

เนื่องจากไตทำหน้าที่กรองของเสียและปรับสมดุลน้ำในร่างกาย เมื่อไตมีปัญหา จึงเกิดการเปลี่ยนแปลงที่ปัสสาวะก่อนเป็นอันดับแรก

ปัสสาวะเป็นฟองมากผิดปกติ: เกิดจากการมีโปรตีน (โดยเฉพาะอัลบูมิน) รั่วออกมาในปัสสาวะมาก ซึ่งเป็นสัญญาณสำคัญว่าไตเริ่มกรองผิดปกติ

ปัสสาวะกลางคืนบ่อยขึ้น: โดยเฉพาะหากต้องตื่นมาปัสสาวะบ่อยครั้งกว่าปกติ ถือเป็นสัญญาณในระยะเริ่มแรกที่การทำงานของไตเริ่มเสื่อม

ปัสสาวะน้อยลงมาก: โดยเฉพาะในระยะท้าย ๆ หรือในภาวะไตวายเฉียบพลัน

ปัสสาวะมีสีผิดปกติ: เช่น ปัสสาวะเป็นสีเลือด หรือมีเลือดปน


2. อาการบวม (การคั่งของน้ำและเกลือ)

ไตไม่สามารถขับน้ำและเกลือ (โซเดียม) ส่วนเกินออกจากร่างกายได้ตามปกติ ทำให้เกิดภาวะบวมน้ำ

บวมบริเวณใบหน้าและรอบดวงตา: มักสังเกตได้ชัดเจนในตอนเช้า

บวมที่ขา เท้า และข้อเท้า: อาการจะชัดเจนขึ้นเมื่อยืนหรือนั่งห้อยขานาน ๆ เมื่อใช้นิ้วกดลงไปที่บริเวณที่บวมจะเกิดรอยบุ๋มค้างอยู่ (กดบุ๋ม)


3. ความรู้สึกเหนื่อยและอ่อนเพลีย

เป็นผลจากการสะสมของของเสียในเลือด และการขาดฮอร์โมนสำคัญที่ไตสร้าง

อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย: แม้จะพักผ่อนเพียงพอ เนื่องจากมีการสะสมของสารพิษในร่างกาย (ยูเรีย)

ภาวะโลหิตจาง (ซีด): เมื่อไตทำงานลดลง จะสร้างฮอร์โมน Erythropoietin ที่กระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดงได้น้อยลง ทำให้ผู้ป่วยมีอาการซีด เหนื่อยหอบง่าย


4. อาการทั่วไปอื่น ๆ เมื่อโรคดำเนินไปถึงระยะรุนแรง

เมื่อไตเสียหายมากขึ้นและเข้าสู่ระยะท้าย ๆ (ไตวาย) การสะสมของเสียจะส่งผลกระทบต่ออวัยวะอื่น ๆ ทั่วร่างกาย

เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน: จากการสะสมของสารพิษในกระแสเลือด

คันตามผิวหนัง: เกิดจากการสะสมของฟอสเฟตและสารพิษในเลือด

กล้ามเนื้อเป็นตะคริว: โดยเฉพาะตอนกลางคืน เกิดจากความผิดปกติของสมดุลเกลือแร่ (เช่น แคลเซียมและฟอสเฟต)

ความดันโลหิตสูง: ไตที่ทำงานผิดปกติจะกระตุ้นให้ความดันสูงขึ้น ซึ่งเป็นทั้งสาเหตุและผลของโรคไต

อาการทางสมอง: สับสน ขาดสมาธิ ง่วงซึม (ในระยะรุนแรงมาก)


สรุปที่สำคัญที่สุด:

ในระยะแรก (Stage 1-2): ผู้ป่วยมักไม่มีอาการเลย และทราบได้จากการ ตรวจสุขภาพประจำปี (การตรวจค่าครีอะตินีนในเลือด, อัตราการกรองของไต (GFR), และการตรวจโปรตีนในปัสสาวะ)

ดังนั้น การตรวจคัดกรองจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการป้องกันและชะลอความรุนแรงของโรคไต